Khi bắt đầu một công việc, bạn sẽ tràn đầy năng lượng tích cực, tự đặt ra nhiều mục tiêu, kỳ vọng cho tương lai, thậm chí còn vẽ ra cho mình một bức tranh tươi đẹp về viễn cảnh trong 2-3 năm tới, sẽ phát triển thế nào, thăng tiến ra sao tại công ty này. Nhưng vì nhiều lý do khác nhau, trong quá trình làm việc có thể phát sinh nhiều điểm không phù hợp, khiến bức tranh mà bạn vẽ ra không còn tươi sáng nữa, mà nó cứ phai nhạt dần, điều đó có thể dẫn tới trường hợp nghỉ việc, đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ phía bạn hoặc phía công ty. Lúc này, có thể đôi bên sẽ trao đổi, thoả thuận về chuyện bồi thường, nhưng nếu không thống nhất được quan điểm thì sẽ dựa theo luật. Vậy đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn thì phải bồi thường bao nhiêu tiền?
>> Chán công việc nhưng ngại tìm việc mới thì phải làm sao?
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nghĩa là gì?
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động là trường hợp 1 trong 2 bên (công ty hoặc người lao động) tự ý chấm dứt hợp đồng lao động nhưng không có sự đồng ý của bên còn lại, hoặc đã cố gắng trao đổi nhưng không thống nhất được quan điểm, không nhận được sự đồng thuận của phía còn lại. Hiểu rõ hơn, thì điều này có thể bao gồm 2 trường hợp, rằng công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với nhân viên, hoặc nhân viên đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với công ty trước thời hạn, tức là trong khi hợp đồng vẫn còn thời hạn. Khi đó, rất dễ xảy ra tranh chấp, thậm chí còn liên đới thêm nghĩa vụ phải bồi thường do vi phạm hợp đồng với một khoản tiền không hề nhỏ. Nếu lỡ xảy ra trường hợp này, thì chúng ta sẽ dựa vào đâu để tính số tiền bồi thường hợp đồng lao động?
Dựa vào đâu để tính số tiền bồi thường hợp đồng lao động?
Những người làm nhân sự sẽ nắm rất rõ các quy định của Luật Lao Động, trong đó tất nhiên sẽ có điều khoản liên quan tới bồi thường khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Tức là nếu có xảy ra tranh cãi, tranh chấp về chuyện bồi thường, về số tiền bồi thường hợp đồng, thì người lao động sẽ luôn nắm phần thiệt thòi hơn vì bạn chưa nắm rõ luật, nhiều khi có những điều mình tưởng chừng như mình đúng, mình nghĩ thấy có vẻ hợp lý, nhưng lại chưa thể hiện rõ trong luật, hoặc trong hợp đồng lao động, thì điều đó có thể gây bất lợi cho bạn trong quá trình tranh luận. Vì thế, để tăng thêm phần thắng cho bản thân, đảm bảo đúng các quyền lợi hợp pháp của mình, thì bạn nên dành thời gian để tìm hiểu luật, xem dựa vào đâu, vào các tiêu chí nào để tính số tiền bồi thường hợp đồng lao động?
Thông thường, đôi bên sẽ cùng thoả thuận với nhau để đi tới quyết định cuối cùng, dựa trên tinh thần hợp tác, hoà giải, nhưng nếu không thống nhất được quan điểm, thì bắt buộc phải nói lý lẽ, phải dựa vào cơ cở, hợp đồng, giấy tờ thực tế. Cơ sở đáng tin cậy nhất để xem xét chuyện bồi thường khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn sẽ dựa vào các điều khoản trong hợp đồng lao động đã ký từ đầu, bao gồm các trường hợp phải bồi thường, và cách tính số tiền bồi thường, chính vì thế, để tránh bị thiệt thòi sau này, thì trước khi đặt bút ký hợp đồng lao động, bạn cần lưu ý đọc kỹ các điều khoản, nhất là những thông tin trong phần bồi thường hợp đồng. Tất nhiên, cũng có lưu ý thêm rằng các điều khoản trong hợp đồng lao động vẫn phải tuân theo quy định của Luật Lao Động, không được đưa ra những điều kiện vô lý, trái ngược hoàn toàn với Luật Lao Động, nếu có trường hợp bất đồng nào, khi đưa ra tranh chấp trước pháp luật, thì cũng sẽ so sánh thêm với các quy định của Luật Lao Động để xử lý đúng luật.
>> Tìm được việc mới nhưng chưa bàn giao xong công ty cũ thì sao?
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động phải bồi thường bao nhiêu?
Quay trở lại với câu hỏi được nêu ra ở đầu bài viết, chắc chắn bạn đọc bài viết này là vì muốn tìm ra câu trả lời rằng đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động phải bồi thường bao nhiêu tiền? Để trả lời chính xác nhất, thì bạn hãy mở hợp đồng lao động mà mình đã ký kết với công ty, sẽ có điều khoản liên quan tới chuyện đơn phương chấm dứt hợp đồng và quy định về số tiền bồi thường. Tức là điều này sẽ linh động theo thoả thuận từ đầu của đôi bên, hợp đồng đã ký tên đầy đủ tức là cả bạn và công ty đều đã đồng ý với quy định ấy, và bắt buộc phải thực hiện theo nếu 1 trong 2 bên đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không có sự đồng thuận từ bên còn lại.
Còn nếu bạn muốn biết cụ thể hơn rằng Luật Lao Động đang quy định thế nào để mình nắm luật, đảm bảo quyền lợi, tránh bị thiệt thòi khi thấy các điều khoản không hợp lý trong hợp đồng lao động, thì cần chia thành 2 trường hợp. Đầu tiên, với trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái luật (không báo trước 45 ngày với hợp đồng lao động không xác định thời hạn, 30 ngày với hợp đồng lao động từ 12 tới 36 tháng, 3 ngày với hợp đồng lao động dưới 12 tháng), thì phải bồi thường nửa tháng tiền lương cho công ty, cộng thêm số tiền lương ngày công tương đương với số ngày mà mình chưa báo trước. Chẳng hạn như lương tháng của bạn là 10 triệu, cần báo trước 30 ngày, nhưng bạn chỉ báo trước 15 ngày, thì cần bồi thường cho công ty 10 triệu (bao gồm nửa tháng lương, và tiền lương 15 ngày chưa báo trước).
Ngược lại, trường hợp công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái luật (bao gồm trường hợp không báo trước đủ số ngày như quy định, và trường hợp cho nhân viên nghỉ không lý do, hoặc lý do không chính đáng, không đúng luật), thì phải nhận người lao động quay lại làm việc, bồi thường 2 tháng lương, kèm theo tiền lương của số ngày không thông báo trước nếu vi phạm về thời gian thông báo. Nếu người lao động không muốn quay lại làm việc, thì công ty cần trả thêm trợ cấp thôi việc. Còn nếu công ty không nhận nhân viên quay lại làm việc, thì phải bồi thường thêm một số tiền theo thoả thuận của đôi bên, nhưng tối thiểu bằng 2 tháng tiền lương. Cụ thể hơn, bạn có thể tham khảo tại đây.
Trường hợp nào chấm dứt hợp đồng lao động không cần bồi thường?
Bên cạnh các trường hợp bồi thường nêu trên, thì bạn vẫn có thể gặp phải những trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn mà không cần phải bồi thường gì cả, hay nói nôm na dễ hiểu chính là đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đúng luật, bao gồm các trường hợp sau:
- Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động có báo trước đủ số ngày theo quy định;
- Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không báo trước, nhưng là vì công ty có những hành vi không trả lương, đi lương trễ, nợ lương, ra những quy định trừ lương vô lý, ngược đãi, chèn ép, bóc lột nhân viên,… tức là công ty sai trái, không đảm bảo quyền lợi nhân viên như đã thoả thuận trong hợp đồng lao động, không tạo môi trường lành mạnh để bạn làm việc;
- Người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động có báo trước đủ số ngày theo quy định, với lý do hợp lý, chứng minh được rằng người lao động làm việc không nghiêm túc, không đảm bảo chuyên cần (nghỉ việc liên tiếp 5 ngày không lý do), tự ý bỏ việc, liên tiếp có kết quả làm việc kém, thiếu trách nhiệm, hoặc có hành vi gian lận, trục lợi, trộm cắp tài sản,…
Bên cạnh các trường hợp nêu trên, vẫn còn các trường hợp khác theo quy định của Luật Lao Động mà không cần bồi thường khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng nếu liệt kê ra hết cũng sẽ khá dài, dễ khiến bạn bị rối, tẩu hoả nhập ma, và đó cũng là những trường hợp ít gặp, còn phía trên là những trường hợp thường gặp, giúp bạn dễ hiểu, dễ hình dung hơn. Bài viết này đã giúp bạn giải đáp băn khoăn rằng đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động phải bồi thường bao nhiêu tiền? Hy vọng rằng những thông tin này sẽ hữu ích với bạn!
>> Cuối năm có nên nghỉ việc để bắt đầu lại không?
Hỏi đáp nhanh
À, nếu các em có những băn khoăn, trăn trở về chuyện học hành, thi cử, định hướng nghề nghiệp hay lo lắng không tìm được việc làm thì đừng ngại hỏi anh tại đây nhe.
—
Like Page Tự Tin Vào Đời để không bỏ lỡ các bài viết mới về kinh nghiệm học tập, ứng tuyển, làm việc và những lời khuyên hữu ích để sinh viên tự tin bước vào đời.
Vào Group Tự Tin Vào Đời để được sửa CV, hỏi đáp nhanh về học hành, thi cử, công việc,…
Tác giả: Hoàng Khôi Phạm – Profile tác giả tại đây.